
Pn	Wt	Śr	Cz	Pt	Sb	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31	1	2	3	4

W 2025 roku Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich wypada
11 grudnia (drugi czwartek)

Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich w kolejnych latach:

	Pn	Wt	Śr	Cz	Pt	Sb	N
Gru 2026					11
Gru 2027						11
Gru 2028	11
Gru 2029		11
Gru 2030			11

Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich 2025

Czwartek, 11 grudnia

Photo by: Jakub Stekla

Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich, obchodzony corocznie 11 grudnia, został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2002 roku. Celem tego dnia jest zwiększenie świadomości na temat znaczenia górskich regionów, ich ekosystemów oraz społeczności zamieszkujących te tereny. Jest to wezwanie do działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska w obszarach górskich na całym świecie [1].

Historia

Geneza tego dnia sięga 2002 roku, który został ogłoszony Międzynarodowym Rokiem Gór. Inicjatywa ta miała podkreślić kluczową rolę, jaką góry odgrywają w globalnych ekosystemach i w życiu ludzi. Był to element szerszych działań zmierzających do rozwiązania problemów napotykanych przez społeczności górskie, takich jak ubóstwo, degradacja środowiska i skutki zmian klimatycznych [2].

Pierwsze obchody odbyły się w 2003 roku pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Dzień ten ma na celu kontynuację działań zainicjowanych w Roku Gór oraz wspieranie międzynarodowej współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju terenów górskich [1].

Znaczenie terenów górskich

Góry zajmują około 27% powierzchni lądowej Ziemi i są domem dla około 1,1 miliarda ludzi, co stanowi 15% światowej populacji [3]. Ich znaczenie jest nieocenione z kilku powodów:

Ostoje bioróżnorodności

Góry są siedliskiem dla około połowy światowych gorących miejsc różnorodności biologicznej. Są kluczowe dla przetrwania wielu gatunków roślin i zwierząt [4].

Zasoby wodne

Często nazywane „wodnymi wieżami” świata, góry są kluczowym źródłem wody słodkiej. Magazynują opady w formie śniegu i lodu, uwalniając ją stopniowo, co zasila rzeki i strumienie dostarczające wodę miliardom ludzi [3].

Kultura i wiedza tradycyjna

Społeczności górskie rozwinęły unikalne kultury i systemy wiedzy tradycyjnej, które są integralne dla zrównoważonego zarządzania zasobami i ochrony bioróżnorodności [1].

Wyzwania dla regionów górskich

Pomimo swojej ważności, regiony górskie zmagają się z licznymi problemami:

Degradacja środowiska: Wylesianie, erozja gleb i utrata bioróżnorodności to poważne problemy, potęgowane przez zmiany klimatyczne i niezrównoważone praktyki użytkowania ziemi [1].

Nierówności ekonomiczne: Mieszkańcy terenów górskich często ponoszą wyższe koszty podstawowych usług, takich jak transport, energia czy infrastruktura, co prowadzi do trudności ekonomicznych [5].

Zmiany klimatyczne: Góry są szczególnie narażone na skutki zmian klimatycznych, które wpływają na wzorce pogodowe, dostępność wody i bioróżnorodność, zagrażając zarówno ekosystemom, jak i środkom do życia społeczności górskich [7].

Obchody w Polsce i na świecie

Polska

W Polsce dzień ten obchodzony jest poprzez różnorodne działania promujące kulturowe i przyrodnicze dziedzictwo terenów górskich. Organizowane są warsztaty edukacyjne, wystawy kulturowe oraz inicjatywy promujące lokalne produkty górskie, mające na celu podniesienie świadomości dotyczącej ochrony gór i ich zrównoważonego rozwoju [6].

Obchody światowe

Na świecie dzień ten obfituje w różnorodne wydarzenia i działania:

Kampanie edukacyjne: W wielu krajach organizowane są kampanie edukacyjne, które mają na celu informowanie społeczeństwa o znaczeniu gór i wyzwaniach, przed którymi stoją. W inicjatywy te często włączają się szkoły, uczelnie oraz organizacje społeczne [1].

Wydarzenia kulturalne: Często odbywają się również imprezy kulturalne, celebrujące tradycje i dziedzictwo górskich społeczności poprzez muzykę, taniec i wystawy artystyczne, które podkreślają unikalne tożsamości kulturowe mieszkańców gór [3].

Inicjatywy ochrony: Organizowane są działania związane z ochroną środowiska, takie jak akcje sadzenia drzew i sprzątania terenów, promujące ekologiczną odpowiedzialność i zrównoważone praktyki w obszarach górskich [1].

Dyskusje polityczne: Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich jest również platformą do dialogów politycznych i dyskusji na temat zrównoważonego rozwoju górskich obszarów, w których biorą udział przedstawiciele władz, organizacji pozarządowych i międzynarodowych instytucji [1].

Ciekawostki

Bioróżnorodność górska: Góry są miejscem występowania sześciu z 20 najważniejszych upraw żywnościowych, co podkreśla ich znaczenie dla globalnego bezpieczeństwa żywnościowego [4].

Różnorodność kulturowa: Regiony górskie wyróżniają się ogromną różnorodnością kulturową, z tysiącami unikalnych kultur i języków, co świadczy o adaptacyjności i odporności społeczności górskich [1].

Wpływ ekonomiczny: Góry mają istotny wkład w gospodarkę światową poprzez turystykę, rolnictwo i świadczenie usług ekosystemowych. Zrównoważona turystyka w regionach górskich jest rosnącym sektorem, oferującym możliwości ekonomiczne, a jednocześnie promującym ochronę środowiska [7].

Podsumowanie

Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich to kluczowe wydarzenie, które podkreśla znaczenie gór dla równowagi ekologicznej planety i dobrostanu ludzi. Jest to przypomnienie o konieczności zrównoważonego rozwoju i działań ochronnych na rzecz górskich ekosystemów. Obchodząc ten dzień, warto zwrócić uwagę na wyzwania, przed którymi stoją góry i wspierać inicjatywy promujące ich zrównoważony rozwój i ochronę.

Źródła

Dziś jest czwartek
20
marca 2025 r.

Imieniny: Eufemii, Klaudii
Wschód słońca: 5:38
Zachód słońca: 17:49
Dzień trwa: 12 h 11 min
Do końca roku pozostało 286 dni


Pn	Wt	Śr	Cz	Pt	Sb	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31	1	2	3	4


Pn	Wt	Śr	Cz	Pt	Sb	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31	1	2	3	4


Pn	Wt	Śr	Cz	Pt	Sb	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31	1	2	3	4